Επάγγελμα μωρό ... Επάγγελμα γονιός ...

Η Τριανταφυλλιά Χαρίλα, Ψυχολόγος, MSc Εργασιακή Υγεία, με ειδίκευση στη Συστημική - Οικογενειακή ψυχοθεραπεία, εξηγεί την διαφορά των «ρόλων» γονέα και μωρού.


Επάγγελμα μωρό

Το μέλλον και η μοίρα των παιδιών περνάνε μέσα από την κούνια τους. Ήδη από τη στιγμή της γέννησής του, το μωρό αναμετριέται με τις επιθυμίες των γονιών και μαθαίνει να είναι συνεπές με το ρόλο που εκείνοι προσδοκούν από αυτό. Επομένως, το μωρό επωμίζεται ένα επάγγελμα (που δεν είναι βέβαια καθόλου ξεκούραστο): θα πρέπει να «δουλέψει σκληρά» προκειμένου να είναι σύμφωνο με το ρόλο που περιμένουν οι γονείς του να παίξει, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη του τις δικές του επιταγές.

Στον ερχομό ενός μωρού υπάρχει κάτι που πυροδοτεί τις πλέον παράξενες αντιδράσεις: το μωρό μπορεί να είναι ο λυτρωτής, αυτός που δίνει μια νέα πνοή στις πληγωμένες φιλοδοξίες των γονιών, αυτός που υπόσχεται μια τέλεια σχέση αγάπης, έτσι όπως την ονειρευόμαστε. Μπορεί να είναι το ιδανικό πρόσωπο που καλύπτει όλα τα κενά, τις ελλείψεις, ο άλλος μας εαυτός, σύντροφος σε σιωπηρές συνενοχές.

Όμως μπορεί εξίσου να είναι αυτός που φέρνει την απομυθοποίηση, γιατί αποτελεί αντανάκλαση από το κομμάτι του εαυτού μας που υποτιμάμε, ή ενσάρκωση ενός γονέα που μισούμε, ή ακόμα επειδή φέρει στη σάρκα του το σημάδι μιας αποτυχίας, ενός ελαττώματος: στην όψη, στο φύλο ή στην υγεία του. Ένα μωρό μπορεί εξίσου να προκαλέσει μια «τρελή αγάπη», την ανησυχία και ακόμα και το μίσος.

Επάγγελμα γονιός

Η κοινωνία αποτελείται από ανθρώπους. Ο σύζυγός, ο γείτονας, ο δάσκαλος, ο προϊστάμενος, ο διοικητικός υπάλληλος, ο αρχηγός κράτους, όλοι είναι άνθρωποι. Έχοντας κατάλληλους ανθρώπους με συναίσθηση του ρόλου τους και της επιρροής τους, σιγά-σιγά, η κοινωνία μας μπορεί να αρχίσει να μεταμορφώνεται.

Και πώς γίνεται ένας άνθρωπος «κατάλληλος άνθρωπος»;

Όλα ξεκινάνε από το πώς βλέπω τον εαυτό μου. Οι απαντήσεις που θα δώσω θα καθορίσουν και τη συμπεριφορά μου. Η κοινωνία μας ολόκληρη κινείται βάσει του πώς απαντά ο καθένας από εμάς σε αυτές τις ερωτήσεις για τον εαυτό του. Πού μαθαίνω να απαντώ σε αυτά τα ερωτήματα; Στην οικογένειά μου μέσα. Η αλλαγή του κόσμου ξεκινά από την αλλαγή της οικογένειας. Η οικογένεια πλάθει τους ανθρώπους που θα γίνουν «τιμονιέρηδες» της κοινωνίας. Αλλάζω τον κόσμο ίσον αλλάζω την οικογένεια.

Κάθε οικογενειακή ζωή έχει 4 πλευρές:

α) ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ - τα συναισθήματα και οι ιδέες που έχει κανείς για τον εαυτό του
β) ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ - οι τρόποι με τους οποίους τα άτομα συνεννοούνται μεταξύ τους.
γ) ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ - οι κανόνες για το πώς πρέπει να αισθάνονται και να ενεργούν τα μέλη της.
δ) ΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ - ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωπο σχετίζονται με τους εκτός της οικογένειας θεσμοθετημένους οργανισμούς.

Οι οικογένειες λοιπόν αντιμετωπίζουν παντού τα ίδια ζητήματα:

α) Κάθε άτομο έχει συναίσθηση της αξίας του, θετική ή αρνητική - Ποια είναι αυτή;
β) Κάθε άτομο επικοινωνεί - Πώς και με ποια αποτελέσματα;
γ) Κάθε άτομο ακολουθεί κανόνες - Ποιους και πόσο τον εξυπηρετούν;
δ) Κάθε άτομο συνδέεται με την κοινωνία - Πώς και με ποια αποτελέσματα;

Οι γονείς είναι οι αρχιτέκτονες της οικογένειας. Ακόμη και στις καλύτερες συνθήκες η δουλειά του γονιού είναι κάθε άλλο παρά εύκολη. Οι γονείς διδάσκουν στο πιο δύσκολο σχολείο του κόσμου: το Σχολείο Διάπλασης Ανθρώπων. Οι γονείς είναι το συμβούλιο καθηγητών, ο δ/ντής, ο δάσκαλος, ο επιστάτης, όλα αυτά μαζί σε 2 πρόσωπα. Θεωρούνται ειδικοί για όλα τα θέματα, όσα αφορούν τη ζωή και το βίο των ανθρώπων.

Τα θέματα πληθαίνουν όσο μεγαλώνει η οικογένεια. Και λίγα σχολεία βρίσκονται που να τους εκπαιδεύσουν για τη δουλειά σας, χωρίς μάλιστα να υπάρχει κάποιο γενικά δεκτό πρόγραμμα σπουδών. Αυτό πρέπει να το φτιάξουν μόνοι τους.

Το σχολείο τους δεν έχει διακοπές, παύσεις, επαγγελματικές ενώσεις ούτε και καθιερωμένες προαγωγές ή μισθολογικές αυξήσεις. Εργάζονται ή τουλάχιστον είναι διαθέσιμοι 24 ώρες την ημέρα, 365 ημέρες το χρόνο, 18 χρόνια το λιγότερο για κάθε παιδί που αποκτούν. Αλλά αναγκάζονται κιόλας να αντιμετωπίζουν σε κάθε ζήτημα μια διοίκηση με δύο ηγέτες ή αφεντικά. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εργάζονται για τη διάπλαση ανθρώπων. Δεν υπάρχει δουλειά πιο δύσκολη, πιο περίπλοκη, πιο γεμάτη από αγωνία και άγχος.

Για την επιτυχία σε αυτή απαιτείται η πιο μεγάλη υπομονή, κοινή λογική, αφοσίωση, χιούμορ, διάκριση, αγάπη, σοφία, επίγνωση και γνώση. Την ίδια στιγμή όμως, τους ξεπληρώνονται όλες οι προσπάθειές τους με τη χαρά της εμπειρίας μιας ολόκληρης ζωής, ότι δηλαδή υπήρξαν οι καθοδηγητές ενός νέου και μοναδικού ανθρώπινου πλάσματος.