Τι είναι οι τραυματικές κακώσεις του γόνατος

Ο Dr. Νίκος A. Γρανίτσας MD, Ορθοπεδικός - Χειρουργός, Διευθυντής Ορθοπεδικής Κλινικής Νοσοκομείου Metropolitan, εξηγεί τι είναι οι τραυματικές κακώσεις του γόνατος και πως αντιμετωπίζονται.

Το γόνατο είναι μια άρθρωση πολύπλοκη σε κίνηση. Δεν λειτουργεί σαν μεντεσές που ανοίγει και κλείνει αλλά εκτός της κάμψεως και εκτάσεως υπάρχουν και στροφικές κινήσεις. Κατά την κάμψη και έκταση οι μηνίσκοι οι οποίοι είναι δύο ημισεληνοειδείς χόνδροι και μοιράζουν την πίεση του μηρού επί της κνήμης κινούνται εμπρός και πίσω.

Η άρθρωση παρότι κάνει όλο αυτό το εύρος κινήσεως είναι μια άρθρωση με επίπεδες επιφάνειες και όχι μια άρθρωση όπου το ένα μέρος του οστού θηλυκώνει με το άλλο όπως το ισχίο. Για να επιτευχθεί σταθερότητα της αρθρώσεως κατά την κίνηση, εκτός των μηνίσκων, υπάρχουν οι πλάγιοι σύνδεσμοι και ο πρόσθιος και οπίσθιος χιαστός που βρίσκεται στο κέντρο του γόνατος. Επιπλέον, ενίσχυση της σταθερότητας του γόνατος επιτυγχάνεται με τον τετρακέφαλο και τον δικέφαλο μυ.

Πρόκειται για μια στιβαρή κατασκευή η οποία μας επιτρέπει να περπατάμε, να ανεβοκατεβαίνουμε σκάλες, να τρέχουμε. Ο όρος αθλητικές κακώσεις είναι συνυφασμένος με παθήσεις του γόνατος. Αυτό οφείλεται στο ποδόσφαιρο, που είναι το πλέον διαδεδομένο άθλημα και οι περισσότεροι τραυματισμοί που προκαλούνται σε αυτό εντοπίζονται στο γόνατο. Οι μηνίσκοι είναι επιρρεπείς σε ρήξη όταν ο αθλητής την ώρα που τρέχει και το γόνατο είναι λυγισμένο και επιχειρεί να αλλάξει πορεία. Επίσης ο πρόσθιος χιαστός μπορεί να τραυματιστεί σε πτώση ή σε σύγκρουση με αντίπαλο παίκτη.

Τραυματισμούς μπορεί να έχουμε επίσης στον οπίσθιο χιαστό, στους πλάγιους συνδέσμους ή και κατάγματα εντός της αρθρώσεως. Επίσης παραπλήσιους τραυματισμούς μπορεί να έχει οποιοδήποτε άτομο που θα πέσει από μια σκάλα, που στραβοπατάει στο πεζοδρόμιο, που εμπλέκεται σε τροχαίο ατύχημα.

Μετά τον τραυματισμό εκτός του πόνου υπάρχει συνήθως και διόγκωση του γόνατος. Η ακτινογραφία δείχνει τις οστικές βλάβες ενώ η μαγνητική τομογραφία συμπληρώνει τον έλεγχο απεικονίζοντας μηνίσκους, συνδέσμους κ.α.

Χρήσιμη είναι η παρακέντηση με βελόνα του γόνατος, ώστε να ελέγξουμε αν το υγρό εντός αυτού έχει αίμα ή όχι.

Αφού προσδιοριστεί το εύρος της βλάβης καθορίζεται και η αγωγή. Τα κατάγματα αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τις αρχές αντιμετωπίσεως καταγμάτων, ενώ για τις ρήξεις μηνίσκων, χιαστών, πλαγίων συνδέσμων αναλόγως του τύπου της βλάβης, άλλοτε πρέπει να επέμβουμε άμεσα και άλλοτε αργότερα.

Σε γενικές γραμμές η πλήρης ρήξη του έσω ή του έξω πλαγίου συνδέσμου απαιτεί άμεση χειρουργική συρραφή. Για τις ρήξεις μηνίσκων ή προσθίου, οπίσθιου χιαστού μπορούμε να αναβάλλουμε το χειρουργείο για αργότερα όταν ηρεμήσει το γόνατο. Η παρακέντηση του γόνατος εκτός της διαγνωστικής αξίας ανακουφίζει τον πάσχοντα από τον πόνο. Η ύπαρξη αίματος εντός της αρθρώσεως σημαίνει είτε κάταγμα είτε ρήξη χιαστού ή του μηνίσκου στο εξωτερικό τριτημόριο.

Αφού το γόνατο ηρεμήσει και επιστρέψει ο τραυματίας στην κανονική του δραστηριότητα επανεκτιμούμε τις βλάβες του γόνατος. Σε περιπτώσεις ρήξεων μηνίσκων ή μερικής ρήξεως του προσθίου χιαστού δίδουμε ασκήσεις ενισχύσεως τετρακεφάλου και δικεφάλου μυός. Εάν αυτές καλύψουν το πρόβλημα του ασθενούς δεν χρειάζεται περαιτέρω θεραπεία έστω και αν υπάρχει βλάβη στο μηνίσκο ή στο χιαστό. Εάν αντιθέτως υπάρχει πόνος κατά την βάδιση, αστάθεια και συχνά ύδραρθρο τότε επιβάλλεται η χειρουργική αντιμετώπιση.

Οι βλάβες στο μηνίσκο αντιμετωπίζονται αρθροσκοπικά με μερική αφαίρεση του τμήματος που έχει υποστεί ρήξη. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να γίνει συρραφή της ρήξεως. Η ρήξη του προσθίου χιαστού αντιμετωπίζεται είτε με μόσχευμα το οποίο λαμβάνεται από τον ασθενή είτε με συνθετικό. Τα λαμβανόμενα μοσχεύματα από τον ασθενή προέρχονται από επιγονατιδικό τένοντα, τετρακέφαλο ή τένοντα (gracilis). Τα συνθετικά μοσχεύματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από μόνα τους είτε σε συνδυασμό με τενόντιο μόσχευμα.

Κάθε τραυματισμός γόνατος εξατομικεύεται ώστε να γίνει η καλύτερη αντιμετώπιση. Παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας για να λύσουμε κάθε σας απορία.