Παρασκευή 14 Ιανουαρίου 2011

Αποκωδικοποιήθηκε το DNA φράουλας και κακάο

Δύο ανεξάρτητες μεγάλες διεθνείς επιστημονικές ομάδες «έσπασαν» τους γενετικούς κώδικες (DNA) της άγριας φράουλας και του δέντρου του κακάο, από όπου παράγεται η καλύτερη στον κόσμο ποιότητα σοκολάτας.




Το διπλό επίτευγμα αναμένεται να βοηθήσει τους παραγωγούς να αναπτύξουν καλύτερες ποικιλίες και από τα δύο φυτά, πράγμα που αναμφίβολα θα χαροποιήσει τους φίλους των καλών γεύσεων και τους εραστές της γαστρονομίας.

Στην περίπτωση της φράουλας, μια διεθνής ομάδα 70 ερευνητών από πολλές χώρες, με επικεφαλής τον Νταν Σάρτζεντ του βρετανικού Συμβουλίου Έρευνας στη Βιοτεχνολογία και τις Βιολογικές Επιστήμες, ανακοίνωσε την ανάγνωση του γονιδιώματος στο περιοδικό γενετικής “Nature Genetics”, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερ, τη «Γκάρντιαν» και το “Nature”.

Η αγριοφράουλα ή αλπική φράουλα (Fragaria vesca) σχετίζεται στενά με την καλλιεργημένη φράουλα (Fragaria x ananassa) αλλά είναι λιγότερο πολύπλοκή γενετικά σε σχέση με την τελευταία. Η αποκάλυψη του γενετικού «χάρτη» της θα βοηθήσει στην καλλιέργεια καλύτερων ποικιλιών φραουλών, οι οποίες θα είναι πιο ανθεκτικές στα παράσιτα και στις κλιματικές αλλαγές, θα μυρίζουν πιο ωραία, θα έχουν πιο όμορφη εμφάνιση, θα χρειάζονται λιγότερα λιπάσματα και θα διαρκούν περισσότερο στα ράφια των καταστημάτων.

Η ανακάλυψη, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μπορεί επίσης να συμβάλει στη γενετική βελτίωση συγγενικών φρούτων, όπως τα μήλα, τα αχλάδια και τα ροδάκινα.

Τα φυτά έχουν γενικά πιο πολύπλοκο DNA από τα ζώα και τον άνθρωπο, ο οποίος έχει 20.000 έως 25.000 γονίδια. Αν και συγκριτικά μικρό για τα δεδομένα των φυτών, το DNA της άγριας φράουλας περιέχει περίπου 34.800 γονίδια, σχεδόν μιάμιση φορά περισσότερα από το ανθρώπινο.

Σε μια ξεχωριστή μελέτη, οι ερευνητές, με επικεφαλής επιστήμονες από το γαλλικό κέντρο αγροτικών ερευνών CIRAD στο Μονπελιέ, υπό την Κλερ Λενό, που παρουσίασαν τα ευρήματά τους επίσης στο “Nature Genetics”, κατάφεραν να «διαβάσουν» σχεδόν όλο (84%) το γονιδίωμα της τροπικής ποικιλίας «Κριόλο» του φυτού του κακάο (Theobroma cacao, δηλαδή «τροφή των θεών»), από όπου παράγεται η μαύρη σοκολάτα της πιο υψηλής ποιότητας. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν περίπου 28.800 γονίδια και ελπίζουν ότι, όπως και στην περίπτωση της φράουλας, το επίτευγμά τους θα οδηγήσει σε ακόμα καλύτερες ποικιλίες κακάο, άρα και πιο γευστικές σοκολάτες.

Το δέντρο του κακάο εκτιμάται ότι καλλιεργήθηκε για πρώτη φορά από τον πολιτισμό των Μάγια στην κεντρική Αμερική πριν από περίπου 3.000 χρόνια. Πρόκειται για μία από τις αρχαιότερες καλλιέργειες στον κόσμο, που επιβιώνει μέχρι σήμερα, οπότε σχεδόν 3,7 εκατ. τόνοι κακάο παράγονται κάθε χρόνο.

Το υψηλής ποιότητας και ιδιαίτερα ακριβό κακάο αποτελεί περίπου το 5% της συνολικής παραγωγής κακάο διεθνώς. Τα δέντρα της ποικιλίας «Κριόλο», που παράγουν μία από τις δύο μοναδικές υψηλής ποιότητας ποικιλίες κακάο και σοκολάτας, είναι πιο ευαίσθητα στις ασθένειες και έχουν χαμηλότερη απόδοση σε σχέση με τα χαμηλότερης ποιότητας δέντρα κακάο, γι’ αυτό η ανάγνωση του DNA της πιο ποιοτικής ποικιλίας θεωρείται σημαντική.

Νωρίτερα, εντός του 2010, μια ερευνητική ομάδα, με την υποστήριξη της πολυεθνικής εταιρίας τροφίμων Mars και του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας, είχε παρουσιάσει μια προκαταρκτική γενετική αλληλουχία μιας ποικιλίας κατώτερης ποιότητας του δέντρου του κακάο. Η νέα πληρέστερη έρευνα, που μελέτησε την πιο ποιοτική ποικιλία, στηρίχτηκε από την ανταγωνιστική σοκολατοβιομηχανία Hershey. Έτσι, έχουν διαβαστεί πλέον σε μεγάλο βαθμό τα γονιδιώματα δύο διαφορετικών ποικιλιών κακάο.

Η 'νυχτερινή ζωή' των παιδιών

Η Καρόλα Folle-Αλέπη Ψυχολόγος - Παιδοψυχολόγος, Πτυχιούχος Ψυχολογίας - Πανεπιστημίου Marburg - Γερμανίας, αναλύει τα «νυχτερινά» προβλήματα (διαταραχές) που μπορεί να αντιμετωπίσουν τα παιδιά, σχολικής και προσχολικής ηλικίας.



Ο ύπνος είναι πολύ σημαντικός για όλους, ανεξάρτητα από την ηλικία, επειδή αποτελεί παράγοντα ισορροπίας. Οι διαταραχές ύπνου δεν αποτελούν πρόβλημα μόνο των ενηλίκων, αφού ξεκινούν από την αρχή της ζωής και παρουσιάζονται σε παιδιά κάθε ηλικίας. Παρατηρούνται στο 20-30 % των παιδιών τα πρώτα 4 χρόνια της ζωής τους και στο 12 % σε παιδιά σχολικής ηλικίας.

Ορισμένες φορές οι διαταραχές του ύπνου στα παιδιά είναι μεταβατικές και αποτελούν αντιδραστικά φαινόμενα προς το περιβάλλον ή συνδέονται με συναισθηματικές ή αναπτυξιακές φάσεις του παιδιού. Άλλες διαταραχές ύπνου ωστόσο είναι σοβαρότερες γιατί μειώνουν σημαντικά την λειτουργικότητα του παιδιού και μπορεί να το συνοδεύουν μέχρι την ενήλική του ζωή.

Διαταραχές της έναρξης και διατήρησης του ύπνου

Τι είναι; Οι διαταραχές της έναρξης και διατήρησης του ύπνου είναι τα συχνότερα προβλήματα ύπνου. Στις περιπτώσεις διαταραχής έναρξης του ύπνου, ένα παιδί παρουσιάζει προβλήματα στο να πάει στο κρεβάτι του να κοιμηθεί. Μπορεί να θέλει να αποκοιμηθεί στο σαλόνι, να ξαπλώνει η μητέρα του μαζί του ή να κοιμάται στο κρεβάτι των γονιών του.

Στις διαταραχές στη διατήρηση του ύπνου, το παιδί αφού έχει αποκοιμηθεί, ξυπνά τη νύχτα, κλαίει και επιζητά την προσοχή των γονιών του. Μερικά παιδιά ξυπνούν αρκετές φορές τη νύχτα και ζητούν διάφορα πράγματα, ησυχάζουν γρήγορα και ξανακοιμούνται ενώ άλλα παιδιά θέλουν τους γονείς τους να μείνουν κοντά τους ώσπου να ξανακοιμηθούν. Το πρόβλημα στην διαταραχή διατήρησης του ύπνου του παιδιού δεν είναι το ξύπνημα ή «μισοξύπνημα» τη νύχτα. Το πραγματικό πρόβλημα δημιουργείται επειδή το παιδί δεν μπορεί να ξανακοιμηθεί χωρίς τη «βοήθεια» των γονιών του.

Πώς δημιουργούνται; Οι συνήθειες του ύπνου του παιδιού επηρεάζονται από παράγοντες όπως πείνα, πόνος, αρρώστιες αλλά και από την γενική «ατμόσφαιρα» στο σπίτι, το οικογενειακό κλίμα, τυχόν οικογενειακά προβλήματα, την παρουσία αδελφών, άγχος και βιώματα του παιδιού κατά τη διάρκεια της ημέρας αλλά και από τη διαχείριση της «διαδικασίας ύπνου» από τους γονείς.

Διαταραχή έναρξης ύπνου

Αρκετοί γονείς, μόλις πλησιάζει η ώρα του ύπνου, αναστατώνονται, γιατί σκέφτονται πόσο θα υποφέρουν προκειμένου να πείσουν το παιδί να πάει στο κρεβάτι και να κοιμηθεί.

Πώς αντιμετωπίζεται;

Θα πρέπει οι γονείς να ακολουθήσουν ορισμένα βήματα που θα βοηθήσουν τα παιδιά να μπουν σε «πρόγραμμα ύπνου».

• Το πρώτο βράδυ που θα εφαρμόσετε αυτό το «πρόγραμμα», φροντίστε να νυστάζει το παιδί πολύ, π.χ. να το βάλετε αργά για ύπνο ή να μην έχει κοιμηθεί το μεσημέρι.

• Δημιουργήστε μια διαδικασία «ρουτίνας» πριν πάει το παιδί για ύπνο η οποία θα «εκτελείται» κάθε βράδυ με την ίδια σειρά με τρυφερότητα, σταθερότητα και ηρεμία (π.χ. κάνει ένα μπάνιο, πλένει τα δόντια του, διαβάζετε ένα παραμύθι). Αυτή η «ιεροτελεστία» προετοιμάζει το παιδί για την αλλαγή από την εγρήγορση και διασκέδαση της ημέρας στην χαλάρωση και ξεκούραση της νύχτας. Δραστηριότητες όπως έντονα παιχνίδια, παρακολούθηση ταινιών ή τηλεόρασης δεν ενδείκνυνται για αυτή τη φάση προσαρμογής διότι αντί να χαλαρώνουν το παιδί, ανεβάζουν την έντασή του και κατά συνέπεια το δυσκολεύουν να ηρεμήσει.

• Στη συνέχεια βάλτε το για ύπνο, φροντίζοντας να έχουν ικανοποιηθεί όλες οι βιολογικές του ανάγκες (τουαλέτα, δίψα κ.τ.λ.), έτσι ώστε το παιδί να μη μπορεί να παρατείνει την ώρα που θα ξαπλώσει στο κρεβάτι με τέτοιου είδους ζητήματα.

• Μετά του λέτε καληνύχτα και φεύγετε από το δωμάτιο.

• Είναι πολύ σημαντικό, να μη μείνετε κοντά στο παιδί, κρατώντας το χέρι του ή ξαπλώνοντας μαζί του ώσπου να αποκοιμηθεί, γιατί έτσι το ενθαρρύνετε να μείνει ξύπνιο. Όταν το παιδί μαθαίνει να αποκοιμιέται με τον γονιό δίπλα του, θα αναστατωθεί αν ξυπνήσει τη νύχτα και δεν βρει τη μαμά δίπλα του και θα κλαίει. Εάν μάθει από την αρχή να είναι μόνο του στο κρεβάτι έχουμε πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να ξανακοιμάται χωρίς φόβο μετά από ένα ξύπνημα τη νύχτα.

• Αν αρχίσει να κλαίει μόλις φύγετε από το δωμάτιο, μην επιστρέψτε αμέσως. Αν συνεχίσει να κλαίει, μπείτε στο δωμάτιό του, αλλά ο μοναδικός σας σκοπός θα πρέπει να είναι απλά να του διαβεβαιώστε ότι είστε κοντά του. Μιλήστε του μονολεκτικά κάτι σαν: «Είναι ώρα για ύπνο τώρα» ή «Κοιμήσου τώρα» Δεν θα ήταν σκόπιμο να το πάρετε αγκαλιά ή να του μιλήσετε πέρα από την καθησυχαστική φράση διότι αυτή η συμπεριφορά σας θα λειτουργούσε ως ενίσχυση με αποτέλεσμα να παρατείνεται όλη αυτή η διαδικασία. Θα το βάλετε στη κατάλληλη θέση για να κοιμηθεί και θα του πείτε μονολεκτικά «Κοιμήσου τώρα», δηλαδή δεν ασχολείστε ιδιαίτερα μαζί του (δεν ενισχύετε) και ο σκοπός είναι μόνο να δείξετε στο παιδί ότι βρίσκεστε κοντά. Αυτή η διαδικασία θα επαναληφθεί ώσπου να κοιμηθεί το παιδί.

• Σε περίπτωση που το παιδί σηκώνεται από το κρεβάτι. Στην αρχή του «προγράμματος» θα ήταν καλό οι γονείς να είναι κοντά στο δωμάτιο του παιδιού έτσι ώστε στην περίπτωση αυτή να μη μπορεί να απομακρύνεται πολύ από το κρεβάτι του. Όταν σηκώνεται λοιπόν το παιδί από το κρεβάτι του, θα το πάρουμε από το χέρι και θα το βάλουμε σιωπηλά πάλι στο κρεβάτι του, ήρεμα αλλά αποφασιστικά. Αυτή η διαδικασία επαναλαμβάνεται ώσπου να κοιμηθεί το παιδί.

Διαταραχή διατήρησης ύπνου

Τι είναι; Το παιδί ξυπνάει τρεις έως και δέκα φορές κάθε βράδυ, είναι αδύνατο να ξανακοιμηθεί μόνο του χωρίς βοήθεια, πετάγεται με τον παραμικρό θόρυβο και κοιμάται λιγότερες ώρες από το φυσιολογικό.

Τι μπορούμε να κάνουμε;

• Μπορούμε να το βοηθήσουμε να ρυθμιστεί καλύτερα το «βιολογικό του ρολόι». Αυτό μπορεί να γίνει με το να μάθει τη διαφορά ανάμεσα στη νύχτα και τη μέρα.

• Στην αρχή της ζωής τους, τα μωρά δεν έχουν μάθει να ξεχωρίζουν την ημέρα από τη νύχτα με συνέπεια κάποια από αυτά να κοιμούνται όλη μέρα μένοντας ξύπνια τη νύχτα. Προσπαθήστε να βοηθήστε από νωρίς το παιδί σας να μάθει να διαχωρίζει την ημέρα από την ήρεμη νύχτα και έτσι να εγκατασταθεί ο βιολογικός ρυθμός εγρήγορσης και ηρεμίας. Την ημέρα να είναι φωτεινό το δωμάτιο και να έχει τους φυσιολογικούς ήχους της ημέρας χωρίς να περπατάτε στα νύχια όταν κοιμάται την ημέρα. Όταν ταΐζετε το μωρό σας τη νύχτα, να είστε πολύ σύντομη χωρίς ιδιαίτερες αγκαλιές και χωρίς πολλά λόγια.

• Φορέστε του πιτζάμες μόνο την ώρα που πάει για ύπνο.

• Στα ημερήσια γεύματα να κυριαρχεί ο διάλογος ενώ στα βραδινά / νυχτερινά η ησυχία.

• Δημιουργήστε τις κατάλληλες συνθήκες ύπνου (σωστή θερμοκρασία, ηρεμία κ.τ.λ.)

• Βοηθήστε το παιδί να συνδέσει τον ύπνο με κάποιο αντικείμενο που έχει μαζί του τη διάρκεια της νύχτας και απομακρύνετε όλα τα άλλα παιχνίδια από το κρεβάτι του.

• Όταν το παιδί ξυπνήσει τη νύχτα και σας αναζητά, ελέγξτε πρώτα αν είναι αδιάθετο ή αν έχει λερωθεί. Αν τίποτα από αυτά δεν ισχύει, απλά βάλτε το σε μια άνετη θέση ύπνου χωρίς να του μιλάτε, δίχως να ανάψετε το φως ή να το πάρετε αγκαλιά. Ένα καθησυχαστικό «σσσσς....» είναι αρκετό.

• Αν το παιδί ξυπνά τη νύχτα και ζητά τροφή. Αν το παιδί ζητά τροφή / γάλα τη νύχτα και οι γονείς το ταΐζουν κατά τη διάρκεια της νύχτας, ενισχύουν αυτή τη συμπεριφορά και δημιουργούν έναν φαύλο κύκλο προσφοράς και ζήτησης που μπορεί να διαρκέσει πολύ καιρό. Άμεση συνέπεια είναι η υγρή πάνα από την οποία το παιδί ξυπνά και ξαναπεινάει. Αυτός ο φαύλος κύκλος μπορεί να οδηγήσει σε πολλές ξάγρυπνες νύχτες για τους γονείς αλλά και για το παιδί με αρνητικές επιπτώσεις για την σωματική και ψυχολογική τους κατάσταση και ακόμη μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μια ανεπιθύμητη αύξηση βάρους και τερηδόνα του παιδιού. Οι γονείς λοιπόν θα ήταν καλό να βοηθήσουν το παιδί τους να προσαρμοστεί σταδιακά αλλά σταθερά σε έναν λειτουργικό ρυθμό εγρήγορσης και χαλάρωσης με το να αντικαταστήσουν το νυχτερινό γεύμα του με λίγο νεράκι, παρά τις τυχόν διαμαρτυρίες του παιδιού.

Όταν το παιδί θέλει να κοιμάται στο κρεβάτι των γονιών

Γιατί συμβαίνει;

• Πολλοί γονείς δέχονται χωρίς αντιρρήσεις να κοιμάται το παιδί τους στο κρεβάτι τους καθώς τους απαλλάσσει από αναστάτωση και ξενύχτια κατά τη διάρκεια της νύχτας.

• Μερικοί γονείς επίσης, που απουσιάζουν πολλές ώρες από το σπίτι κατά τη διάρκεια της ημέρας, έχουν τη λανθασμένη εντύπωση πως αν κοιμηθούν με το παιδί τους, θα αναπληρώσουν, με κάποιο τρόπο, την επαφή τους με αυτό που έχασαν κατά τη διάρκεια της μέρας. Ουσιαστικά δηλαδή κοιμούνται μαζί με το παιδί για την αντιμετώπιση των δικών τους ενοχών.

• Άλλοι γονείς πάλι, αντί να αντιμετωπίσουν δυσκολίες στη σχέση με το σύντροφό τους, βάζουν το παιδί «ανάμεσα τους» και πρακτικά και συμβολικά για να αποφύγουν την αντιμετώπιση και λύση των προβλημάτων στη σχέση τους.

• Πολλές φορές επίσης, η αρχική «εξαίρεση», π.χ. όταν το παιδί είναι άρρωστο και η μητέρα νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια όταν κοιμάται μαζί με το παιδί της, γίνεται πολύ γρήγορα «κανόνας» και καθημερινότητα και το παιδί διεκδικεί με μεγάλη επιμονή τη θέση στο κρεβάτι των γονέων του.

Γιατί δεν πρέπει να κοιμηθεί το παιδί στο κρεβάτι των γονέων;

• Στην Αμερική, 50 παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο από πνιγμό επειδή κοιμούνται στο ίδιο κρεβάτι με ένα ενήλικο άτομο. Η πλειοψηφία των παιδιών αυτών είναι ηλικίας κάτω των 3 μηνών.

• Από έρευνες διαπιστώθηκε ότι το 54% των αιφνίδιων θανάτων βρεφών επέρχεται όταν το μωρό κοιμάται με τους γονείς.

• Έρευνες έχουν δείξει πόσο σημαντικό είναι για τα παιδιά να κοιμούνται μόνα τους από νωρίς. Ο ύπνος του παιδιού με τους γονείς συμβολίζει τη διατήρηση του αδιαίρετου μεταξύ της μητέρας και του μωρού, το οποίο υπήρχε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, γεγονός που παρεμποδίζει την αυτονομία του παιδιού. Τόσο το παιδί όσο και ο γονέας πρέπει να απογαλακτιστεί, γιατί όταν αφήνουμε ένα παιδί να κοιμάται μαζί μας τότε του καλλιεργούμε την ανασφάλεια, την φοβία και το εμποδίζουμε να γίνει ανεξάρτητο και να έχει αυτοπεποίθηση.

Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς;

• Οι γονείς θα ήταν καλό να αναρωτηθούν, για ποιους λόγους η αρχική εξαίρεση να κοιμάται το παιδί στο κρεβάτι των γονιών ή να κοιμάται με τον έναν γονιό και ο άλλος γονιός να κοιμάται στο παιδικό κρεβάτι, μετατράπηκε σε κανόνα.

• Πρέπει ο γονέας να κάνει μια ειλικρινή συζήτηση με τον εαυτό του και να σκεφτεί αν ίσως ασυνείδητα «τοποθετεί» το παιδί ανάμεσα στο ζευγάρι για να μην αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα που υπάρχει με το σύντροφο ή αν συγχέει την ανάγκη του παιδιού για αγάπη με τη δική του ανάγκη και να το χρησιμοποιεί ως υποκατάστατο για την αγάπη που δεν βρίσκει από τον σύντροφό της / του και που την αναζητάει στο παιδί.

• Πρέπει να συμφωνήσουν και οι δύο γονείς για την «τακτική» που θα ακολουθήσουν και να δουλέψουν μαζί για έναν κοινό στόχο. Ο ένας πρέπει να είναι το στήριγμα για τον άλλον και αντίστοιχα. Αν ο ένας από τους δυο κοντεύει να υποκύψει, να είναι ο άλλος δίπλα σταθερός για να τον βοηθήσει. Οι γονείς πρέπει να περιμένουν ότι όσο πιο μεγάλο είναι το παιδί και όσο πιο αβέβαιη και ανασφαλής η συμπεριφορά των γονιών, τόσο πιο έντονη θα είναι η αντίδραση του παιδιού.

• Για αυτό το λόγο, οι γονείς πρέπει να είναι απολύτως πεπεισμένοι και έτοιμοι να ενεργήσουν με τον κατάλληλο τρόπο. Κάθε αβεβαιότητα, κάθε δισταγμός, κάθε υποχώρηση κάνουν τη λύση του προβλήματος και για τους γονείς αλλά πιο πολύ για το παιδί, πιο δύσκολη.

• Οι γονείς πρέπει να είναι σίγουροι ότι το να μην κοιμάται το παιδί τους στο κρεβάτι τους είναι μια σωστή απόφαση που είναι θετική για το παιδί, αλλά και για το ζευγάρι και για όλη την οικογένεια.

• Πρέπει να εξηγήσουν ήσυχα αλλά οριστικά και αποφασιστικά και με πολλά επιχειρήματα ότι από σήμερα το παιδί θα κοιμηθεί στο δικό του κρεβάτι. Καλό θα ήταν, να γίνει αυτή η συζήτηση το πρωί ενός Σαββάτου έτσι ώστε να υπάρχει ελευθερία χρόνου και οι γονείς να επιδιώκουν τη συμφωνία του παιδιού. Ακόμα και αν αυτό δεν είναι εφικτό, οι γονείς πρέπει να επιμένουν και να δείχνουν μια σταθερή στάση η οποία δεν μπορεί να μεταποιηθεί από το παιδί.

• Στη συνέχεια μπορεί να ακολουθηθεί η ίδια διαδικασία όπως περιγράφεται στην αντιμετώπιση διαταραχών έναρξης του ύπνου.

Νυχτερινός τρόμος

Τι είναι ο νυχτερινός τρόμος;

Ο νυχτερινός τρόμος παρατηρείται στο 8% των παιδιών και εμφανίζεται συνήθως 2 ώρες μετά από όταν αποκοιμιούνται. Το παιδί ξυπνά απότομα και σε κατάσταση τρόμου, ουρλιάζει, είναι ιδρωμένο και αναπνέει γρήγορα. Μπορεί να διώξει τους γονείς μακριά του όταν πηγαίνουν κοντά του. Μπορεί να έχει τα μάτια του ανοιχτά με βλέμμα αφηρημένο και να μουρμουρά ακατανόητες λέξεις, στην πραγματικότητα όμως, το παιδί δεν είναι ξύπνιο. Τα επεισόδια αυτά διαρκούν από μερικά λεπτά έως και μισή ώρα και την επόμενη μέρα το παιδί δεν θυμάται τίποτα από το συμβάν. Οι βραδινοί παροξυσμοί φόβου κάνουν την εμφάνισή τους γύρω στα δύο χρόνια και εμφανίζονται πιο συχνά σε παιδιά ηλικίας μεταξύ πέντε και 12 χρόνων. Το φαινόμενο είναι πιο συχνό σε αγόρια και φαίνεται ότι σε μερικές οικογένειες εμφανίζεται πιο συχνά.

Πώς αντιμετωπίζονται;

Αφού σιγουρευτούμε ότι δεν υπάρχει κάποιο οργανικό αίτιο για το οποίο πρέπει να απευθυνθούμε στον παιδίατρο, παρηγορούμε το παιδί με καθησυχαστικά λόγια και θα ηρεμήσει σύντομα. Πρέπει οι γονείς να συνειδητοποιούν ότι στην ουσία το παιδί κοιμάται όταν έχει ένα επεισόδιο με νυχτερινό τρόμο. Δεν έχει συνείδηση και δεν είναι προσανατολισμένο.
Μην προσπαθήσετε να ξυπνήσετε το παιδί και αποφύγετε να ανάψετε τα φώτα στο δωμάτιο γιατί θα του προκαλούσε μόνο σύγχυση. Αν υπάρχουν συχνά επεισόδια νυχτερινού τρόμου, μπορεί να γίνεται προγραμματισμένη αφύπνιση του παιδιού περίπου μισή ώρα πριν την ώρα που συμβαίνει συνήθως το επεισόδιο.
Επειδή πιστεύεται ότι ο νυχτερινός τρόμος συνδέεται με την κούραση, θα ήταν καλό να τηρούνται αυστηρά τις ώρες ύπνου.

Εφιάλτες

Τι είναι οι εφιάλτες;

Οι εφιάλτες εμφανίζονται γύρω στην ηλικία των δύο χρόνων και είναι πιο συχνοί μεταξύ τριών - τεσσάρων ετών, στην ηλικία των ερωτήσεων «γιατί;» διότι σε αυτή την ηλικία το παιδί αναπτύσσεται γρήγορα και το απασχολούν πάρα πολλά πράγματα από το γύρω του κόσμο. Είναι η ηλικία των μεγάλων κατακτήσεων της ανάπτυξης, της συναισθηματικής ζωής και της ζωής των σχέσεων με τους άλλους, της ανάπτυξης της προσωπικής αυτονομίας και προσωπικής ταυτότητας του παιδιού. Επίσης σε αυτή την ηλικία, το παιδί δεν μπορεί να ξεχωρίσει ακόμη το όνειρο από την πραγματικότητα, το πραγματικό από το αληθινό.

Οι εφιάλτες είναι τρομακτικά όνειρα. Το ένα στα τέσσερα παιδιά έχει εφιάλτες περισσότερες από μία φορά την εβδομάδα. Όταν το παιδί έχει δει έναν εφιάλτη, είναι εντελώς ξύπνιο και αναστατωμένο, φωνάζει και μπορεί να θυμηθεί αυτό που είδε, έστω και αν δυσκολεύεται να το περιγράψει. Το παιδί φοβάται και κλαίει αλλά είναι προσανατολισμένο και επικοινωνεί σε αντίθεση με τον νυχτερινό τρόμο, όπου συνήθως όταν ξυπνάει, δεν επικοινωνεί άμεσα.

Από τι προκαλούνται;

Ένας εφιάλτης μπορεί να έχει ψυχοσυναισθηματικά αίτια αλλά μπορεί και να προκαλείται από «καθημερινά» γεγονότα, όπως καινούργιες εμπειρίες και βιώματα. Κυρίως όμως, οφείλεται στην αυξημένη φαντασία του παιδιού η οποία ακόμη δεν πλαισιώνεται από την κοινή λογική. Τα ερεθίσματα και βιώματα της ημέρας επεξεργάζονται από το παιδί κατά τη διάρκεια της νυχτερινής εγκεφαλικής δραστηριότητας και αναβλύζουν πάλι με την μορφή ονείρων.

Πώς αντιμετωπίζονται;

Αντιθέτως με την περίπτωση του νυχτερινού τρόμου, το παιδί όταν έχει δει έναν εφιάλτη και κλαίει, είναι προσανατολισμένο και ξέρει τι του συμβαίνει. Πολλές φορές θυμάται τι είδε στο όνειρό του και χρειάζεται τη βοήθεια των γονέων του για να συνειδητοποιήσει ότι δεν υπάρχει τίποτα το απειλητικό γύρω του και ότι μπορεί να κοιμηθεί με ασφάλεια. Προσπαθήστε να μην παίρνετε το παιδί στο κρεβάτι σας, γιατί έτσι περνάτε το μήνυμα ότι κάτι απειλητικό υπάρχει στο δωμάτιό του και έμμεσα καλλιεργείτε με αυτό τον τρόπο τον φόβο και την ανασφάλεια στο παιδί σας.

Υπνοβασία

Tί είναι;

Το παιδί περπατάει ή κάνει διάφορες κινήσεις ενώ κοιμάται - συνήθως με ανοιχτά μάτια, που όμως κοιτούν στο κενό και με ανέκφραστο πρόσωπο. Μπορεί στον ύπνο του να φωνάζει, να κλαίει ή να γελάει είτε να λέει σκόρπιες λέξεις και ακατάληπτες φράσεις. Όταν υπνοβατεί, το παιδί δεν είναι ξύπνιο και την άλλη μέρα δεν θυμάται το συμβάν. Η υπνοβασία παρατηρείται συχνότερα στα αγόρια και στην ηλικία μεταξύ πέντε και δέκα χρονών.

Τα αίτια της υπνοβασίας:

Η υπνοβασία συνήθως δεν συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα. Συνδέεται κυρίως με γενετικούς και εξελικτικούς παράγοντες. Οι κρίσεις μπορεί ωστόσο να επιδεινωθούν από ψυχολογικές πιέσεις.

Πώς αντιμετωπίζεται;

Η υπνοβασία δεν θεωρείται μια παθολογική κατάσταση. Οι γονείς πρέπει να παραμένουν ήρεμοι και να μην πανικοβάλλονται. Πρέπει απλά να λάβουν μέτρα ασφάλειας ώστε το παιδί που υπνοβατεί, να μην τραυματιστεί και να το οδηγούν ασφάλεια στο κρεβάτι του. Δεν πρέπει να το ξυπνούν την ώρα που υπνοβατεί, παρά μόνο σε ειδικές περιπτώσεις όπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί η τεχνική της προγραμματισμένης αφύπνισης μισή ώρα πριν από την ώρα που συνήθως υπνοβατεί το παιδί αρχίζει να υπνοβατεί. Ακόμη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ένα σύστημα που να ειδοποιεί τους γονείς ότι το παιδί έχει σηκωθεί από το κρεβάτι.

Νυχτερινή ενούρηση

Τι είναι;

Καθώς μεγαλώνει το παιδί η συχνότητα της ούρησης μειώνεται και η δυνατότητα να κρατάει ούρα αυξάνεται.
Μιλάμε για νυχτερινή ενούρηση εάν το παιδί βρέχεται τουλάχιστον 2 φορές το μήνα μετά από τα 5 χρόνια του (DSM - IV). Πρόκειται για ένα σύμπτωμα που αφορά το 10 - 15 % των παιδιών 6 - 7 χρονών με μια σαφή υπεροχή των αγοριών (2 προς 1) σε σχέση με τα κορίτσια.

Η πρωτοπαθής ενούρηση αφορά παιδιά που δεν έχουν αποκτήσει ποτέ τον έλεγχο της ουροδόχου κύστης και αποδίδεται κυρίως σε βιολογικούς και γενετικούς παράγοντες. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η πρωτοπαθής ενούρηση οφείλεται σε βιολογικούς - γενετικούς παράγοντες και θεωρείται καθυστέρηση της ωρίμασης.

Η δευτεροπαθής ενούρηση αφορά παιδιά που είχαν αποκτήσει τον έλεγχο της ουροδόχου κύστης και εμφανίζουν ενούρηση, συνήθως μετά από ένα σημαντικό για τον μικρόκοσμο του παιδιού γεγονός (π.χ. τη γέννηση ενός αδελφού, το ξεκίνημα ή η επιστροφή στο σχολείο, προβλήματα στη σχέση των γονέων κ.τ.λ.).

Τα αίτια της νυχτερινής ενούρησης:

Μεγάλο ρόλο όσον αφορά τα αίτια της πρωτοπαθούς νυχτερινής ενούρησης παίζει η κληρονομικότητα: όταν οι δύο γονείς ήταν ενουρητικοί, τα παιδιά τους έχουν πιθανότητες έως και 70 % να παρουσιάσουν το ίδιο πρόβλημα, ενώ όταν το πρόβλημα της ενούρησης ταλαιπωρεί τον ένα γονέα, τότε το ποσοστό κυμαίνεται στο 40 %. Από έρευνες έχει διαπιστωθεί ότι τα παιδιά στις περιπτώσεις κληρονομικότητας σταματούν την ενούρηση περίπου στην ίδια ηλικία που σταμάτησαν και οι γονείς τους.
Πέρα από την κληρονομικότητα και ειδικά σε περιπτώσεις δευτεροπαθούς ενούρησης τα αίτια της νυχτερινής ενούρησης ενός παιδιού χρίζουν εξέτασης ανά περίπτωση.

Πώς πρέπει να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα οι γονείς;

Οι γονείς πρέπει να έχουν υπ' όψιν τους ότι για ένα διάστημα έως και δώδεκα μήνες αφότου άρχισε το παιδί να χρησιμοποιεί την τουαλέτα, είναι αναμενόμενο να βραχεί κάποιες φορές ή και κάθε νύχτα. Επίσης, αν το παιδί είναι δραστήριο, ακολουθεί κανονικά το πρόγραμμά του (π.χ. παιδικός σταθμός, παιχνίδι, φαγητό) και δεν παρουσιάζει συμπεριφορές που ανησυχούν τους γονείς, η περιοδική νυχτερινή αλλά και η περιστασιακή πρωινή ενούρηση μέχρι την ηλικία των πέντε ετών δεν πρέπει να τους προβληματίζει. Εάν το παιδί εμφανίζει νυχτερινή ενούρηση μετά την ηλικία των 6 χρόνων, οι γονείς πρέπει σαν πρώτο βήμα να απευθυνθούν στον παιδίατρό τους.
Όταν έχουν αποκλειστεί οργανικά αίτια, τότε θα ήταν καλό οι γονείς να απευθυνθούν σε έναν ειδικό (ψυχολόγο ή παιδοψυχίατρο) και να συμβουλευτούν για την αντιμετώπιση της νυχτερινής ενούρησης.

Η κάθε περίπτωση πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά διότι στην εμφάνιση και στην ορθή αντιμετώπιση της νυχτερινής ενούρησης πρέπει να λαμβάνονται υπ' όψιν πολλοί παράγοντες, όπως η ηλικία του παιδιού καθώς και η προσωπικότητά του, τυχόν ψυχολογικές πιέσεις, φοβίες και ανησυχίες του, οι σχέσεις των μελών της οικογένειας καθώς και η οικογενειακή κατάσταση και οι συνθήκες ζωής γενικότερα, έτσι ώστε να βρεθεί η σωστή αντιμετώπιση για το συγκεκριμένο παιδί. Ειδικά στην περίπτωση της δευτεροπαθούς ενούρησης δεν είναι δυνατόν να περιοριστούμε αποκλειστικά στο «σύμπτωμα ενούρηση» αλλά θα πρέπει να διερευνηθούν τα βαθύτερα αίτια του συμπτώματος αυτού.

Ανάλογα με την περίπτωση μπορεί να φέρνουν θετικό αποτέλεσμα τα παρακάτω:

• Μην μαλώνετε ή ειρωνεύεστε το παιδί όταν παρουσιάζει νυχτερινή ενούρηση για να μην του δημιουργήσετε ενοχές.

• Δώστε του κίνητρα επιβράβευσης για κάθε στεγνή νύχτα ώστε να ενισχύσετε τη θέλησή του να μην βρέξει το κρεβάτι του. Μπορείτε π.χ. πάνω σε έναν πίνακα να τοποθετείτε αστεράκια για κάθε «στεγνή» νύχτα και όταν τα αστεράκια συμπληρώσουν έναν αριθμό που έχει συμφωνηθεί από πριν, το παιδί κερδίζει ένα «βραβείο - δώρο».

• Μάθετε το παιδί σας να εξασκείται στον έλεγχο της ούρησης με το να αυξάνει το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στις ουρήσεις της ημέρας.

• Φροντίστε ώστε το παιδί να μπορεί να πάει εύκολα στην τουαλέτα το βράδυ αν χρειαστεί (π.χ. αφήστε αναμμένο κάποιο φως όλη τη νύχτα).

• Μάθετε το παιδί να πηγαίνει στην τουαλέτα με πρόγραμμα (π.χ. κάθε δύο ώρες) και να χαλαρώνει κα να μην βιάζεται κατά την διάρκεια της ούρησης.

• Μη σηκώνετε το παιδί σας σε αυθαίρετες ώρες τη νύχτα για να πάει τουαλέτα γιατί με αυτό τον τρόπο αντί να βοηθήστε το παιδί, διαιωνίζεται το πρόβλημα διότι το παιδί δεν εκπαιδεύεται στο να αντιλαμβάνεται τα ερεθίσματα της γεμάτης κύστης και η ίδια η κύστη δεν μαθαίνει σε μεγαλύτερη χωρητικότητα. Αντιθέτως, ελέγξτε μέχρι ποια ώρα μπορεί να κρατηθεί τη νύχτα (π.χ. ως τις και 5 η ώρα το πρωί ) και σηκώστε το συστηματικά 30 λεπτά πρίν αυτή την ώρα. Σταδιακά προσπαθήστε να φέρετε αυτή την ώρα αργά και σταδιακά κοντά στην ώρα που ξυπνά το παιδί φυσιολογικά για να πάει στο σχολείο του.

• Αφού ο ειδικός το θεωρεί σκόπιμο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια συσκευή αφύπνισης η οποία ενεργοποιείται μόλις το παιδί αρχίσει την ενούρηση στον ύπνο του. Έτσι το παιδί ξυπνά και θα ολοκληρώσει την ούρησή του στην τουαλέτα χωρίς να βρέχει (πολύ) το κρεβάτι του. Με τη συσκευή αφύπνισης αναφέρεται ποσοστό επιτυχίας 68%. Σε μερικές περιπτώσεις υπάρχει βελτίωση μετά από δύο εβδομάδες ενώ σε άλλες μετά από μερικούς μήνες.

• Στην κλινική πράξη έχει αποδειχτεί επίσης ιδιαίτερα αποτελεσματικά η εφαρμογή της τεχνικής της αυθυποβολής. Πριν κοιμηθεί το παιδί το διδάσκουμε να φανταστεί ένα μέρος εντελώς στεγνό και να πει μέσα του φράσεις όπως: «παραμένω στεγνός», «είμαι δυνατός» και «έχω τον έλεγχο».

Οι διάφορες διαταραχές στον ύπνο των παιδιών λοιπόν, είναι φαινόμενα που μπορούν με τις κατάλληλες τεχνικές με σωστούς χειρισμούς, να αντιμετωπιστούν με επιτυχία. Οι γονείς απλώς θα πρέπει να είναι υπομονετικοί και ταυτόχρονα σταθεροί και να μην υποκύπτουν ούτε στις απαιτήσεις των παιδιών τους, αλλά ούτε στον λιγότερο κουραστικό γι΄αυτούς τρόπο. Αν οι γονείς θέλουν να έχουν θετικά αποτελέσματα, μόνιμα και όχι προσωρινά, τότε χρειάζεται να επέμβουν με τρόπο που να συνδυάζει τρυφερότητα, υπομονή και επιμονή.

Ξαναχτυπά η νέα γρίπη, πρώτο θύμα στη Λάρισα

Το πρώτο περιστατικό νέας γρίπης (Η1Ν1) για φέτος, έκανε την εμφάνιση του στην Λάρισα. Πρόκειται για έναν 40χρονο Λαρισαίο, ο οποίος νοσηλεύεται στην μονάδα εντατικής θεραπείας του Γενικού Νοσοκομείου Λάρισας.




Σύμφωνα με πληροφορίες, η κατάσταση της υγείας του ασθενούς κρίνεται σοβαρή αλλά σταθερή, ενώ η νόσος επιβεβαιώθηκε και εργαστηριακά.

Εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως παρόλο που οι επιδημιολόγοι παραδέχονται τις τελευταίες εβδομάδες πως διανύουμε «την εποχή της γρίπης» και οι χώρες της Ευρώπης ανακοινώνουν καθημερινά επιδημιολογικά στοιχεία και λαμβάνουν μέτρα, οι υγειονομικές Αρχές της χώρας μας δεν ενημερώνουν για το πρόβλημα και την έκτασή του.

Κίνα: 96 οι συλλήψεις για το σκάνδαλο της μελαμίνης

Η κινεζική αστυνομία συνέλαβε, από τον Ιούλιο του 2010, 96 ανθρώπους επειδή ανέμειξαν γάλα σε μορφή σκόνης με την τοξική ουσία μελαμίνη, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Xinhua.




Πρόκειται για την ίδια χημική ουσία η οποία το 2008 στοίχισε τη ζωή δεκάδων βρεφών.

Τον περασμένο Ιούλιο δείγματα του γάλακτος σε μορφή σκόνης που εντοπίστηκαν στις βορειοδυτικές επαρχίες της Κίνας, Γκανσού και Κινγκάι, περιείχαν επίπεδα μελαμίνης έως και 500 φορές υψηλότερα από το επιτρεπτό όριο, υπογραμμίζοντας έτσι τις πλημμελείς συνθήκες ασφάλειας των τροφίμων που ισχύουν στη χώρα.

Από τους συλληφθέντες, οι 17 καταδικάστηκαν, μεταξύ τους και δύο σε ισόβια κάθειρξη, μετέδωσε το πρακτορείο, επικαλούμενο ανακοίνωση της Επιτροπής Κρατικού Συμβουλίου για την Ασφάλεια των Τροφίμων.

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, 38 άνθρωποι αναμένεται να προσαχθούν στη δικαιοσύνη.

Το πρακτορείο προσθέτει ότι, από τον περασμένο Ιούλιο, οι κινεζικές αρχές κατέσχεσαν 2.132 τόνους γάλακτος σε μορφή σκόνης μολυσμένου με μελαμίνη.

Οι υπόλοιποι 41 συλληφθέντες "τελούν υπό κράτηση και ανακρίνονται".

Η τελευταία αυτή εξέλιξη αποκαλύπτει "κενά στην ποιότητα του συστήματος ελέγχου των γαλακτοκομικών προϊόντων", μετέδωσε το Xinhua, επικαλούμενο την ανακοίνωση.

Η κατανάλωση μολυσμένων γαλακτοκομικών προϊόντων σε φτωχές και απομακρυσμένες περιοχές της βορειοδυτικής Κίνας υπογραμμίζει τα προβλήματα ασφάλειας των τροφίμων που έχουν προκαλέσει διατροφικά σκάνδαλα, τα οποία οδήγησαν σε αποπομπές υπευθύνων, ακόμα και σε εκτελέσεις, και πανικό στους καταναλωτές.

Το 2008 τουλάχιστον έξι παιδιά πέθαναν και σχεδόν 300.000 αρρώστησαν από την κατανάλωση γάλακτος σε σκόνη μολυσμένου με μελαμίνη, μίας βιομηχανικής χημικής ουσίας που χρησιμοποιείται στην παραγωγή πλαστικών και προστίθεται στο γάλα για να παραπλανήσει τους επιθεωρητές δίνοντας διαφορετικά αποτελέσματα στους ελέγχους για την ποσότητα πρωτεΐνης.

Τον Νοέμβριο του 2009 η Κίνα εκτέλεσε δύο ανθρώπους που εμπλέκονταν στο σκάνδαλο, αλλά ταυτόχρονα τηρεί επικριτική στάση απέναντι σε όσους διαμαρτυρήθηκαν για το σκάνδαλο.

Ενας άνθρωπος, ο οποίος οργάνωσε ιστοσελίδα για την ενημέρωση των οικογενειών των θυμάτων της μελαμίνης, φυλακίστηκε από τις κινεζικές αρχές.

Σε επιφυλακή για τον αφθώδη πυρετό στην Αλεξανδρούπολη

Σε επιφυλακή και με αυξημένα μέτρα προστασίας βρίσκονται οι υπηρεσίες του νομού Έβρου, μετά την ταυτοποίηση των κρουσμάτων αφθώδη πυρετού στη νότια Βουλγαρία. Η είδηση έθεσε σε επαγρύπνηση τις κτηνιατρικές υπηρεσίες του Έβρου που άρχισαν αμέσως να ενημερώνουν τους κτηνοτρόφους για να πάρουν από την πλευρά τους τα ανάλογα μέτρα.


Σύμφωνα με τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Έβρου Σπυρίδων Τσαϊρίδη, οι υπηρεσίες έχουν λάβει όλα τα προβλεπόμενα μέτρα προχωρώντας σε αιμοληψίες και ελέγχους ώστε να διαπιστωθεί αν η ασθένεια έχει ήδη μπει στην Ελλάδα και έχει νοσήσει τα ζώα.

Παράλληλα θωρακίστηκαν οι πύλες εισόδου, στα τελωνεία Ορμενίου και Καστανεών με σημεία απολύμανσης των οχημάτων.

Όπως τονίζει ο κ. Τσαϊρίδης, από τον αφθώδη πυρετό δεν κινδυνεύουν οι πολίτες, έστω και αν καταναλώσουν κρέας από ζώο που έχει νοσήσει. Ωστόσο τα μέτρα λαμβάνονται και για τους πολίτες που διέρχονται από τα σύνορα, με απολυμάνσεις των οχημάτων για την αποτροπή μετάδοσης του ιού στη χώρα μας.

Μέχρι στιγμής με εντολή της κρατικής Κτηνιατρικής Υπηρεσίας της Βουλγαρίας, έχουν θανατωθεί 500 ζώα στη γειτονική χώρα, μετά τον εντοπισμό 37 κρουσμάτων αφθώδους πυρετού, κοντά στα σύνορα με την Τουρκία.

Η πολλή δουλειά φέρνει και διαταραχές ύπνου

Εκείνοι που εργάζονται πολλές ώρες την εβδομάδα υποφέρουν δυσανάλογα από διαταραχές ύπνου, πόνους στη μέση και καρδιακά προβλήματα, σύμφωνα με το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας, το οποίο έχει πραγματοποιήσει πολλές μελέτες με αυτό το αντικείμενο.


Σχεδόν ένας στους τέσσερις εργαζόμενους που απασχολείται εβδομαδιαίως περισσότερες από 60 ώρες υποφέρει από διαταραχές του ύπνου, σύμφωνα με την έκθεση του Ινστιτούτου που επικαλείται δύο εθνικές έρευνες.

Από την άλλη, μόνο ένας στους πέντε εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης που εργάζεται 35 έως 44 ώρες την εβδομάδα αντιμετωπίζει παρεμφερή προβλήματα.

Παράλληλα, μόνο ένας στους δέκα εργαζόμενους μερικής απασχόλησης (δηλαδή λιγότερο από 19 ώρες την εβδομάδα) αντιμετωπίζει κάποιο από τα προαναφερθέντα προβλήματα υγείας.

Οι βάρδιες ή το ελαστικό ωράριο, που προβλέπει δηλαδή και εργασία κάποια απογεύματα, φάνηκε να αυξάνουν τη συχνότητα των παραπόνων για προβλήματα υγείας από τους ερωτηθέντες, αφού δεν επηρεάζουν μόνο την υγεία, αλλά και την κοινωνική ζωή.

Οσο περισσότερες ώρες εργάζονταν οι ερωτηθέντες, τόσο συχνότερα απαντούσαν ότι η δουλειά βλάπτει την οικογένειά τους και περιορίζει τον ελεύθερο χρόνο τους. Οπως ανακοίνωσε το Ινστιτούτο, το ευέλικτο εργασιακό ωράριο απλώς περιορίζει ορισμένα από τα αρνητικά επακόλουθα της υπερβολικής εργασίας.

Tαχύ βήμα ίσον μακροζωία

Η ταχύτητα του βαδίσματος φαίνεται να συνδέεται με τη μακροζωία στους ανθρώπους άνω των 65 ετών, σύμφωνα με μια ανάλυση πολλών μελετών που αφορούν μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων και των δύο φύλων, η οποία δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην Επιθεώρηση της Αμερικανικής Ιατρικής Ένωσης (JAMA).


"Ο αναμενόμενος αριθμός των ετών που θα ζήσουν, άνδρες και γυναίκες, αυξάνεται με την ταχύτητα (ταχύ ρυθμό) του βαδίσματος τους", γράφουν οι συντάκτες της εν λόγω ανάλυσης που δημοσιεύεται στο τεύχος της 5ης Ιανουαρίου της JAMA.

Οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι η μακροζωία που κανονικά αναμένεται σε μια δεδομένη ηλικία αρχίζει να αυξάνεται και για τα δύο φύλα από την ταχύτητα του ενός μέτρου ανά δευτερόλεπτο. Η μέση ταχύτητα των συμμετεχόντων ήταν 0,92 μέτρο ανά δευτερόλεπτο.

Η έρευνα αυτή επικεντρώθηκε σε στοιχεία που συλλέχθηκαν από το 1985 και έως το 2000 από 34.485 άτομα, 80% λευκοί, το 59,6% των οποίων ήταν γυναίκες, με μέση ηλικία τα 73,5 χρόνια.

Οι ερευνητές αυτοί βρήκαν ότι η ταχύτητα του βαδίσματος σχετιζόταν με τις διαφορές στην πιθανότητα επιβίωσης για τους συμμετέχοντες όλων των ηλικιών και των δύο φύλων.

Αλλά είναι ειδικά μετά από τα 75 χρόνια που η παράμετρος αυτή επιτρέπει την καλύτερη πρόβλεψη της μακροζωίας σε δέκα χρόνια, με μια διακύμανση από 19 έως 87% για τους άνδρες και από 35 και έως 91% για τις γυναίκες.

Οι συγγραφείς της μελέτης, με επικεφαλής την Δρ. Στέφανι Στουντένσκι του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ (Πενσυλβάνια, ανατολικά), κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ταχύτητα του βαδίσματος είναι επίσης σημαντική για την πρόβλεψη της μακροζωίας, όπως η ηλικία, το φύλο, η χρησιμοποίηση περιπατητήρα, οι χρόνιες παθήσεις, το ιστορικό καπνίσματος, ο δείκτης σωματικής μάζας ή η αρτηριακή πίεση.

Γιατρέ, δεν έχω γάλα! Τι μου συμβαίνει;

Ο Στέλιος Παπαβέντσης, M.R.C.P.C.H., D.C.H. I.B.C.L.C. Παιδίατρος - Πιστοποιημένος Σύμβουλος Θηλασμού και Γαλουχίας, αναλύει τις απορίες που μπορεί να έχουν οι νέες μητέρες σχετικά με το θέμα της γαλουχίας.
«Δεν έχω γάλα». Αυτή η φράση θα ειπωθεί σχεδόν από κάθε μητέρα που θηλάζει, κάποια στιγμή στην πορεία της γαλουχίας. Πρόκειται για μια σκέψη που θα ταλαιπωρήσει κάθε λεχώνα μία ή και αρκετές φορές. Έρευνες δείχνουν ότι η πιθανότητα η μητέρα να μην έχει πραγματικά γάλα για να θρέψει το μωρό της είναι πολύ μικρή.

Στην μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων, πρόκειται για ψευδή εντύπωση της μητέρας, εντύπωση που δημιουργείται από λανθασμένη ενημέρωση, λανθασμένες αντιλήψεις, ψυχολογική πίεση από τους επαγγελματίες υγείας ή το συγγενικό περιβάλλον, ανασφάλεια, μειωμένη αυτοπεποίθηση ή εμπόδια που της επιβλήθηκαν στο θηλασμό. Σε λίγες περιπτώσεις μόνο υπάρχει πραγματική μείωση στην παραγωγή μητρικού γάλακτος, αλλά και τότε η λύση δεν είναι λιγότερος, αλλά περισσότερος, συχνότερος θηλασμός, η λύση δεν είναι περισσότερο «συμπλήρωμα» ξένου γάλακτος -που αφαιρεί από τη παραγωγή γάλακτος της μαμάς-, αλλά λιγότερο και καθόλου «συμπλήρωμα».

Αναλυτικότερα:

• «Το στήθος μου είναι πολύ μικρό». Το μέγεθος του στήθους δεν επηρεάζει την ικανότητα του αδένα να παράγει γάλα στην συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, αλλά αντανακλά μόνο την ποσότητα λίπους που περιέχει. Δηλαδή, γυναίκες με μικρό μέγεθος στήθους μπορεί να έχουν την ίδια ικανότητα παραγωγής γάλακτος με εκείνες με μεγάλο στήθος. Άλλοτε, η διαφορά είναι στην αποθηκευτική ικανότητα του μαστού: Υπάρχουν γυναίκες που καλύπτουν τις ανάγκες του μωρού τους με σχετικά συχνό θηλασμό και άλλες που καλύπτουν τις ανάγκες με σχετικά αραιότερα μεσοδιαστήματα ταϊσμάτων. Όλες όμως, εάν θηλάσουν κατά απαίτηση του μωρού τους και όχι σύμφωνα με αυθαίρετα ωράρια, θα του δώσουν την ποσότητα γάλακτος που χρειάζεται. Υπάρχουν ελάχιστες εξαιρέσεις γυναικών που έχουν παθολογικά μικρό μαστό ο οποίος δεν μεγαλώνει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της γαλουχίας και δεν μπορεί να καλύψει 100% τις ανάγκες του παιδιού.

• «Το μωρό θηλάζει πολύ συχνά, βρίσκεται συνέχεια στο στήθος». Πώς αντιλαμβανόμαστε τον πολύ συχνό θηλασμό; Υποκειμενικά, ανάλογα με το τι πιστεύουμε ότι είναι φυσιολογικό για ένα μωρό. Μια μαμά νομίζει πως θηλάζει υπερβολικά συχνά το μωρό της ανά δύο συνήθως ώρες, γιατί είχε πάντα την εντύπωση ότι τα νεογέννητα ξυπνούν για να φάνε κάθε τρεις με τέσσερις ώρες. Μια άλλη μητέρα ενημερώθηκε σωστά και έχει ρεαλιστικές προσδοκίες. Θηλάζει κάποιες φορές και συνεχόμενα, κάθε μισή με μία ώρα, αλλά δεν το θεωρεί κάτι «ανώμαλο», παθολογικό. Ακόμα κι αν πραγματικά δεν υπάρχει ακόμα αρκετό μητρικό γάλα και το μωρό απαιτεί συνέχεια θηλασμό για να το αυξήσει, αν το αφήσουμε θα το πετύχει, εφόσον η τεχνική του θηλασμού είναι καλή και το μωρό αδειάζει το στήθος.

• «Το γάλα μου φαίνεται να τελειώνει το απόγευμα». Είναι φυσιολογικό να έχουμε περισσότερους θηλασμούς το απόγευμα προς το βράδυ. Επίσης τις ώρες αυτές τα βρέφη έχουν περισσότερα πονάκια από κολικούς και είναι πιο ανήσυχα και ευερέθιστα από την κούραση που αθροίζεται κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η ανησυχία του μωρού δεν σχετίζεται συνήθως με χαμηλή παροχή γάλακτος.

• «Το μωρό μου κλαίει συνέχεια». Η πείνα δεν είναι το μόνο αίτιο κλάματος. Μήπως ζεσταίνεται; Μήπως κρυώνει; Μήπως απλά θέλει επαφή και αγκαλιά; Μήπως έχει λερωμένη πάνα; Υπάρχουν ακόμα τα δύσκολα μωρά από ταμπεραμέντο και μωρά που κλαίνε επειδή πάσχουν από κολικούς ή από κάποια πάθηση και πρέπει να τα εξετάσει ο παιδίατρος. Τέλος, τα μωρά συχνά διαισθάνονται την προσπάθειά μας να επιβάλλουμε ωράρια και περιορισμούς στο θηλασμό, με αποτέλεσμα να γκρινιάζουν αντιδραστικά περισσότερο. Εάν ως άμεση απάντηση δώσουμε απρόσκοπτα το στήθος, η γκρίνια θα σταματήσει. Ο θηλασμός είναι θετική, μαγική εμπειρία και, ακόμα και μωρά λίγων εβδομάδων αντιλαμβάνονται τυχόν αρνητικά συναισθήματα και δυσφορία της μητέρας.

• «Δε βλέπω καθόλου σταγόνες γάλακτος στο στήθος μου όταν θηλάζω». Αυτό ποικίλει από γυναίκα σε γυναίκα και δεν σημαίνει απαραίτητα κάτι για την παραγωγή της. Δηλαδή η παρουσία σταγόνων γάλακτος στην αριστερή θηλή όταν το μωρό θηλάζει το δεξί στήθος είναι καλό σημάδι όταν υπάρχει, όμως η απουσία τους δεν είναι αναγκαστικά κακό σημάδι.

• «Δε νιώθω ποτέ το γάλα μου να «κατεβαίνει» όταν θηλάζω». Κάποιες μητέρες αισθάνονται το αντανακλαστικό έκθλιψης του γάλακτος, δηλαδή το γάλα τους να «κατεβαίνει» προς το παιδί, είτε ως κάψιμο, είτε ως γέμισμα του στήθους ή και ως πόνους στη μήτρα. Κάποιες όχι. Δεν σημαίνει τίποτα για την παραγωγή τους.

• «Όταν του δίνουμε ξένο γάλα με το μπουκάλι, το πίνει με λαχτάρα». Το μπιμπερό λειτουργεί πολύ διαφορετικά από τη ρόγα του στήθους. Όταν μπαίνει στο στόμα του παιδιού το γεμίζει με γάλα. Η ροή του είναι ελεύθερη και ο τρόπος λήψης από το παιδί παθητικός. Εκείνο υποχρεώνεται να καταπιεί. Η κατάποση φέρνει κι άλλο γάλα στο στόμα του παιδιού. Ο κύκλος επαναλαμβάνεται, δίνοντας την εντύπωση ότι το μωρό «καταβροχθίζει πεινασμένο το περιεχόμενο του μπουκαλιού» μέσα σε λίγα λεπτά. Έπειτα ίσως το βρέφος κοιμάται για πολλή ώρα «γαλήνια». Οι γονείς συμπεραίνουν λανθασμένα ότι το μωρό πραγματικά δεν έπαιρνε αρκετό γάλα από το στήθος. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι το μικρό κουράστηκε από τη γρήγορη ροή του μπουκαλιού και προσπαθεί να χωνέψει με δυσκολία το περιεχόμενό του. Θα κάνει περισσότερες ερυγές και κινήσεις δυσφορίας. Στην πορεία οι γονείς θα προσφέρουν ολοένα περισσότερα μπουκάλια στο παιδί. Αυτό τελικά θα προκαλέσει πραγματική μείωση στην παροχή γάλακτος από τη μητέρα και τελικά την πρόωρη διακοπή του θηλασμού.

• «Τελευταία νιώθω το στήθος μου πιο μαλακό». Συμβαίνει σχεδόν πάντα έπειτα από τη διόγκωση στήθους των πρώτων ημερών. Περίπου κατά τις 3-6 εβδομάδες από τη γέννηση του παιδιού επέρχεται ένας συντονισμός ανάμεσα στη ζήτηση του μωρού και την παραγωγή γάλακτος της μητέρας. Το μόνο που δείχνει είναι ότι η παραγωγή γάλακτος άρχισε να συντονίζεται με τις ανάγκες του παιδιού. Το στήθος παίρνει το μήνυμα να φτιάχνει τόσο γάλα όσο ακριβώς χρειάζεται, χωρίς αναίτια πρηξίματα.

• «Βάζω το θήλαστρο και δε βγαίνει ούτε σταγόνα από το στήθος». Η εκάστοτε ποσότητα γάλακτος που βγαίνει με το θήλαστρο δεν είναι αντιπροσωπευτική της πραγματικής ποσότητας που υπάρχει μέσα στο στήθος. Αν δεν βγαίνει γάλα με το θήλαστρο, το πρόβλημα συνήθως βρίσκεται είτε στο ίδιο το θήλαστρο (ακατάλληλο) είτε στην έλλειψη εξοικείωσης της μητέρας με αυτό. Σωστές οδηγίες για την χρησιμοποίησή του, σε συνδυασμό με τακτική χρήση του για μερικές ημέρες, έχουν συνήθως ως αποτέλεσμα να αυξάνεται το γάλα που βγαίνει με αυτό.

• «Το μωρό μου έτρωγε στο στήθος για πάνω από μισή ώρα. Τελευταία ξεκολλάει από αυτό μέσα σε μερικά λεπτά». Αυτό συνήθως σημαίνει ότι, μετά τις πρώτες 4-6 εβδομάδες που η γαλουχία εγκαθίσταται, το μικρό είναι πλέον πολύ αποτελεσματικό και παίρνει όσο γάλα θέλει σε λίγο χρόνο. Σκεφτείτε τα πρώτα μαθήματα χορού: στην αρχή μαθαίναμε τα βήματα και χορεύαμε αργά, με συνεχή λάθη. Μερικές εβδομάδες αργότερα όλα έρχονται φυσικά και αυτοματοποιημένα, χορεύουμε με τον παρτενέρ μας γρήγορα και άνετα. Μετά τους πρώτους μήνες της ζωής μπορεί να σημαίνει ότι το μικρό έχει μεγαλώσει, θέλει να παίξει, να κάνει και άλλα πράγματα στη ζωή του εκτός από το να τρώει. Η προσοχή του αποσπάται εύκολα με τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος, είναι βιαστικό, δε προλαβαίνει, τα θέλει όλα, να γεμίσει την κοιλίτσα του και να παίξει ταυτόχρονα.

• «Το μωρό μου από εχθές τρώει πιο συχνά και για περισσότερη ώρα». Μήπως έχει έκρηξη αύξησης; Μήπως διψάει γιατί είναι καλοκαίρι; Μήπως θέλει περισσότερη παρηγοριά γιατί είναι άρρωστο; Μήπως βγάζει δοντάκια; Τα μωρά δεν τρώνε τις ίδιες ποσότητες κάθε φορά ή κάθε μέρα. Τα παραπάνω είναι ορισμένοι μόνο λόγοι που το μωρό μας μπορεί να τρώει περισσότερο για ένα χρονικό διάστημα. Αν «ακολουθήσουμε» την όρεξή του, απαντήσουμε με περισσότερο θηλασμό και το αφήσουμε εκείνο να καθορίσει τις ανάγκες του χωρίς να καταφεύγουμε αυθαίρετα σε ρολόγια, τότε δε θα φτάσουμε ποτέ σε πραγματικά μειωμένη παραγωγή μητρικού γάλακτος.

• «Το μωρό μου συνεχίζει να τρώει συχνά τη νύχτα». Ο νυχτερινός θηλασμός είναι αρχικά αναγκαίο βήμα για την εδραίωσή του. Έπειτα και καθόλου τον πρώτο χρόνο της ζωής, δύο στα τρία μωρά που θηλάζουν θέλουν στήθος και τη νύχτα. Ο νυχτερινός θηλασμός ενισχύει τη διάρκεια της γαλουχίας και είναι μια φυσιολογική κατάσταση, η οποία εξαρτάται από τις ιδιαιτερότητες του κάθε παιδιού. Πολλές φορές οι μητέρες διακόπτουν αναίτια το θηλασμό ή δίνουν ξένο γάλα, μόνο για να διαπιστώσουν με απογοήτευση ότι τα νυχτερινά ξυπνήματα συνεχίζονται αμείωτα. Η καλύτερη τακτική στο θέμα αυτό, όπως και σε άλλα, είναι να εστιάσουμε στο δικό μας παιδί και να αποφεύγουμε συγκρίσεις με άλλα παιδιά.